Aceton in adem Vierdaagse wandelaar

Gegevens

20 juni 2014

Natuurkundigen van de Radboud Universiteit laten voor het eerst zien dat de acetonconcentratie in uitgeademde lucht geschikt is om de vetverbranding tijdens lichamelijke activiteit te monitoren.

---

PERSBERICHT - Natuurkundigen van de Radboud Universiteit laten voor het eerst zien dat de acetonconcentratie in uitgeademde lucht geschikt is om de vetverbranding tijdens lichamelijke activiteit te monitoren. Met hun studie bij Vierdaagsewandelaars tonen ze verschillen aan tussen gezonde lopers en diabetici, die relatief veel vetten verbranden. Het tijdschrift Obesity publiceerde de resultaten.

‘Tijdens het sporten verbruikt ons lichaam het liefst energie uit suiker’, aldus Simona Cristescu, natuurkundige aan de Radboud Universiteit en leider van het onderzoeksproject. ‘Wanneer je niet genoeg suiker kan opnemen uit je cellen zoals bij diabetici het geval is, of wanneer je langdurig sport, haalt het lichaam energie uit je vetreserves. Tijdens dat proces ontstaan afbraakproducten zoals aceton. Sommige van die producten, ketonen genaamd, verzuren je lichaam en dat kan schadelijk zijn. De hoeveelheid aceton in je adem blijkt een goede maat te zijn voor zowel de vetverbranding als de hoeveelheid schadelijke ketonen.’

Ballonnetjes

Crietescu liet 51 Vierdaagsewandelaars iedere dag voor en na hun wandeling in een speciale ballon blazen. Ze onderzocht de lucht in die ballon dan binnen acht uur in de Trace Gas Facility, een laboratorium van de Radboud Universiteit waar je minieme hoeveelheden gas kunt detecteren - zelfs één gasmolecuul tussen een biljard anderen is geen probleem. Bij gezonde lopers en bij lopers met diabetes type 1 in nog sterkere mate, steeg de hoeveelheid aceton in de adem tijdens de wandeling. Er werd dus relatief meer vet verbrand, naarmate de wandeling langer duurde. Bij lopers met diabetes type 2 gebeurde dat niet, omdat zij medicatie gebruiken waardoor het lichaam toch succesvol suiker kan verbranden. De onderzoekers checkten hun resultaten door ook de urine van de wandelaars te onderzoeken, en de gemeten concentraties bleken precies overeen te komen.

Weinig controle

Behalve de vaste meetmomenten hoefden de lopers zich niet aan speciale regels te houden: ze mochten eten en drinken wat en wanneer ze wilden en ook over de hoeveelheid slaap of activiteit naast de Vierdaagse-kilometers hadden de onderzoekers geen controle. Het feit dat het experiment in zo’n natuurlijke, weinig gecontroleerde setting is uitgevoerd maakt de resultaten volgens Cristescu des te sterker. ‘Ons einddoel is apparatuur waarmee sporters, met of zonder diabetes, de aceton in hun adem zelfstandig kunnen monitoren. Zo kunnen ze gemakkelijk hun vetverbranding in de gaten houden en bovendien direct controleren wanneer er schade optreedt door ketonen. Dan kunnen ze stoppen met sporten op het moment dat het meer kwaad doet dan goed.’

Het onderzoek naar Vierdaagsewandelaars is een samenwerking van natuurkundigen en fysiologen van de Radboud Universiteit en het Radboudumc binnen een EFRO-project dat wordt gefinancierd door de provincie Gelderland.